Κτηνιατρικά Νέα Από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Τα βλέπουμε να περπατάνε με τα γυμνά τους πόδια στους κρύους, παγωμένους ή και χιονισμένους δρόμους και αναρωτιόμαστε αν κρυώνουν. Στους ανθρώπους γνωρίζουμε περιπτώσεις κρυοπαγημάτων που οδήγησαν σε ακρωτηριασμούς άκρων. Τα πόδια των σκύλων άραγε κρυώνουν;
Ποιά είναι τα γνωστά ανατομικά δεδομένα; Οι πατούσες των σκύλων έχουν λιγότερο τρίχωμα απ’ ότι ο κορμό τους, οπότε είναι περισσότερο εκτεθειμένες στο κρύο. Βέβαια είναι γνωστό ότι έχουν ένα μεγάλο ποσοστό λίπους και ότι το λίπος παγώνει δυσκολότερα από ότι ο μυϊκός ιστός. Εν τούτοις, ο λόγος εμβαδόν επιφάνειας προς όγκος είναι πολύ μεγάλος και κατά συνέπεια θα αναμένονταν πολλές απώλειες θερμότητας.
Στον άνθρωπο, όταν τα πόδια εκτίθενται σε θερμοκρασίες ψύχους συμβαίνει αγγειοσύσπαση, ώστε να μειωθούν οι απώλειες θερμότητας. Η αγγειοσύσπαση έχει ως αποτέλεσμα η θερμοκρασία του αίματος που επιστρέφει στον κορμό του σώματος να μην είναι πολύ χαμηλή. Με αυτό τον τρόπο ο οργανισμός προσπαθεί να επιβιώσει προστατεύοντας τον κορμό και τα ζωτικά όργανα, ενώ παράλληλα θυσιάζει τα άκρα του. Εδώ στηρίζεται και η βασική φυσιοπαθολογία δημιουργίας των κρυοπαγημάτων. Προφανώς όλα αυτά δεν συμβαίνουν στην περίπτωση των σκύλων.
Έρευνα από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Yamazaki Gakuen του Τόκυο απαντά στο ερώτημα γιατί οι σκύλοι μπορούν να περπατούν σε παγωμένες επιφάνειες χωρίς πρόβλημα. Στην έρευνά τους οι ιάπωνες επιστήμονες διερεύνησαν το αγγειακό πλέγμα στα κάτω άκρα των σκύλων, χρησιμοποιώντας σκιαγραφία των αγγείων και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.
Βρέθηκε ότι οι αρτηρίες, οι οποίες εφοδιάζουν με αίμα τις πατούσες των σκύλων, περιβάλλονται στενά από ένα πυκνό δίκτυο φλεβών και φλεβιδίων. Αυτός ο σχηματισμός οδηγεί σε ανταλλαγή θερμότητας από το ζεστό αρτηριακό αίμα στο κρύο φλεβικό. Αποτέλεσμα να θερμαίνεται το φλεβικό αίμα των άκρων πριν να επιστρέψει στον κορμό του σώματος. Ακόμη, στην αγγείωση του δέρματος των πατουσών βρέθηκαν πολλαπλές αρτηριοφλεβικές αναστομώσεις. Με τις αρτηριοφλεβικές αναστομώσεις μεταφέρεται ζεστό αρτηριακό αίμα στην επιφάνεια του δέρματος και έτσι το δέρμα θερμαίνεται.
Οι ίδιοι σχηματισμοί αγγείων έχουν βρεθεί στα πόδια και στις φτερούγες των πιγκουίνων της Ανταρτικής, στα πτερύγια των δελφινιών και στις πατούσες της αλεπούς της Αρκτικής. Η ύπαρξη των σχηματισμών αυτών στις πατούσες των σκύλων πιθανόν δείχνει ότι οι σκύλοι κατάγονται από περιοχές με ψυχρό κλίμα, όπου αυτή η ανατομία τους βόηθησε να επιβιώσουν.
Βέβαια, όλοι οι κατοικίδιοι σκύλοι δεν έχουν την ίδια ικανότητα να ανταπεξέρχονται σε συνθήκες ψύχους. Η ικανότητα αυτή ποικίλει ανάλογα με τη φυλή και τις συνθήκες ζωής του ζώου (αν δηλαδή ζει μέσα στο σπίτι ή έξω). Συνήθως συστήνουμε στους ιδιοκτήτες, προτού βγάλουν το σκύλο τους στο χιόνι, να ελέγξουν προσεκτικά το δέρμα των πατούσων του, ώστε να εξασφαλίσουν ότι δεν έχει οποιονδήποτε τραυματισμό, και να ρίξουν άφθονο ψιλό μαγειρικό αλάτι πάνω στις πατούσες. Τα κρυοπαγήματα στον σκύλο είναι σπάνια αλλά καμιά φορά συμβαίνουν.
