Περιμένοντας … τις διάρροιες των νεογεννήτων αρνιών

Ήδη άρχισαν να κάνουν επαφή και φέτος, αρκετοί νέοι συνάδελφοι με ένα γνωστό ερώτημα. Τι να συστήσουν για την αντιμετώπιση των διαρροιών στα νεογέννητα αρνιά και κατσίκια; Δεν θα ασχοληθούμε ακριβώς με αυτό το ερώτημα σε αυτήν την ανάρτηση, αλλά με το τι πρέπει να εξασφαλίσει ο κτηνοτρόφος στα νεογέννητα για να προλάβει όσο είναι δυνατόν τις διάρροιες. Και πριν προχωρήσουμε να διευκρινίσουμε: Αν δεν εξασφαλισθούν τα παρακάτω, τυχών εμφάνιση διάρροιας πολύ δύσκολα μπορεί να θεραπευτεί και σε κάθε περίπτωση ένα υψηλό ποσοστό θνησιμότητας, άνω του 30%, είναι αναμενόμενο.

Η διαχείριση λοιπόν την οποία θα πρέπει να συστήνουμε περιλαμβάνει:

1. Διατήρηση των νεογέννητων σε ξεχωριστό κελί από τις μητέρες τους. Τα νεογέννητα θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με τη μητέρα τους μόνο δύο φορές την ημέρα για να θηλάσουν. Πριν από κάθε θηλασμό η μητέρα θα πρέπει να αρμέγεται μερικώς, ανάλογα με τη γαλακτοπαραγωγή της. Για κάθε αρνί, κάθε φορά που θηλάζει, θα πρέπει να εξασφαλίζεται περίπου ένα λίτρο γάλα (σε καμιά περίπτωση περισσότερο από 1,3 λίτρα).
2. Εξασφάλιση στεγνής και καθαρής στρωμνής, μέσω προσθήκης αρκετής ποσότητας άχυρου σε εβδομαδιαία βάση.
3. Ειδική μέριμνα θα πρέπει να λαμβάνεται ώστε η θερμοκρασία στο κελί των νεογεννήτων να διατηρείται 25-30^ο C, για τις πρώτες 2 εβδομάδες της ζωής των ζώων. Για το σκοπό αυτό, σε κρύες περιοχές και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας θα πρέπει να εξασφαλίζεται θέρμανση.
4. Στο κελί νεογεννήτων θα πρέπει να διατηρούνται αρνιά τα οποία γεννήθηκαν την ίδια περίοδο, ώστε τα αρνιά του κελιού να μην έχουν διαφορά ηλικίας μεγαλύτερη των δύο εβδομάδων.
5. Αν μια παρτίδα αρνιών απομακρυνθεί από το κελί (για σφαγή ή αλλαγή κελιού), θα πρέπει να ακολουθεί πλήρης απομάκρυνση της στρωμνής, απολύμανση και τοποθέτηση καινούργιας στρωμνής. Τότε μόνο το κελί μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά, για επόμενη παρτίδα νεογεννήτων.

Σε εκτροφές στις οποίες ακολουθείται πρώιμος απογαλακτισμός (απογαλακτισμός έως την τρίτη ημέρα της ζωής των νεογεννήτων), συστήνουμε το εξής το πρόγραμμα διατροφής των νεογεννήτων: Εντός 4 πρώτων ωρών χορήγηση 50 ml/kg πρωτογάλακτος (αν δεν θηλάσει από τη μάνα του). Κατά την 1^η εβδομάδα της ζωής των αρνιών, χορήγηση 300 ml ζεστού γάλακτος (35-40^ο C ), 3-4 φορές την ημέρα. Μετά την 1^η εβδομάδα, χορήγηση 1-1,25 l κρύου γάλακτος (20-25^ο C), 2 φορές την ημέρα.

Αν στη μονάδα υπάρχει δυνατότητα για κελιά τοκετού, τα συστήνουμε θερμώς. Στα κελιά τοκετού η προβατίνα οδηγείται την εβδομάδα όπου αναμένεται να γεννήσει και διατηρείται εκεί μέχρι τον τοκετό, μαζί με άλλες ετοιμόγεννες, σε χαμηλή πυκνότητα.

Τα παραπάνω που συστήσαμε λαμβάνουν υπόψη 3 βασικούς παράγοντες. Πρώτον, το κρύο που επικρατεί αυτή την εποχή. Δεύτερον, την υψηλή γαλακτοπαραγωγή των προβατίνων. Τρίτον, τον επιπολασμό των παθογόνων μικροοργανισμών που συμβαίνει, αν η εποχή των τοκετών επεκτείνεται πάνω από 2 εβδομάδες.

Το κρύο, μας αναγκάζει να συστήνουμε ξεχωριστό κελί για τα νεογέννητα, ώστε να μπορούμε να το θερμάνουμε και να το διατηρήσουμε στεγνό. Η υψηλή γαλακτοπαραγωγή των μητέρων, μας αναγκάζει να συστήσουμε να αρμέγονται και την περίοδο της γαλουχίας, αλλιώς περιστατικά λευκής διάρροιας δε θα αργήσουν να εκδηλωθούν. Τον επιπολασμό των παθογόνων μικροοργανισμών τον αντιμετωπίζουμε με αλλαγή στρωμνής και απολύμανση στο κελί που θα χρησιμοποιηθεί για επόμενη παρτίδα νεογεννήτων.

Παραδοσιακοί κτηνοτρόφοι, μεγαλύτερης ηλικίας, θα φέρουν αντιρρήσεις. «Εγώ ποτέ δε ξεχώριζα τα αρνιά από τις μανάδες τους και πρώτα δεν είχα πρόβλημα», έχουμε ακούσει επανειλημμένως να μας λένε. Δεν λαμβάνουν υπόψη ότι τα ζώα που είχαν πριν 20 χρόνια δεν ήταν τα ίδια. Τότε, κατ’ εξαίρεση κάποιες προβατίνες παρήγαγαν περισσότερο από 1,5 λίτρο γάλα την ημέρα. Η γενετική βελτίωση, μέσω εισαγωγής φρίζιαν και λακόν, έχει αλλάξει την εικόνα και την παραγωγή.

Κάτι τελευταίο. Μετά τον τοκετό, ορισμένοι κτηνοτρόφοι δεν χορηγούν συμπυκνωμένες τροφές στις προβατίνες και τις αφήνουν υποσιτισμένες και μαζί με τα νεογέννητα, χωρίς να τις αρμέγουν για τις πρώτες 45 ημέρες. Πρόκειται για κακή πρακτική διαχείρισης, η οποία μεταβάλει την καμπύλη γαλακτοπαραγωγής της προβατίνας, με αποτέλεσμα η γαλακτοπαραγωγή του ζώου κατά την αρμεκτική περίοδο να είναι κατώτερη των δυνατοτήτων του.